[llvm] [SCEV] Try to re-use pointer LCSSA phis when expanding SCEVs. (PR #147824)

Florian Hahn via llvm-commits llvm-commits at lists.llvm.org
Tue Jul 22 04:05:11 PDT 2025


https://github.com/fhahn updated https://github.com/llvm/llvm-project/pull/147824

>From 72b71ca791b5918ff3c8696824707a8bd454b026 Mon Sep 17 00:00:00 2001
From: Florian Hahn <flo at fhahn.com>
Date: Fri, 4 Jul 2025 21:52:02 +0100
Subject: [PATCH 1/2] [SCEV] Try to re-use pointer LCSSA phis when expanding
 SCEVs.

Generalize the code added in
https://github.com/llvm/llvm-project/pull/147214 to also support
re-using pointer LCSSA phis when expanding integer SCEVs with AddRecs.

A common source of integer AddRecs with pointer bases are runtime checks
emitted by LV based on the distance between 2 pointer AddRecs.

This improves codegen in some cases when vectorizing and prevents
regressions with https://github.com/llvm/llvm-project/pull/142309, which
turns some phis into single-entry ones, which SCEV will look through
now (and expand the whole AddRec), whereas before it would have to treat
the LCSSA phi as SCEVUnknown.
---
 .../Utils/ScalarEvolutionExpander.cpp         | 23 +++++++++++++++----
 .../invalidate-laa-after-versioning.ll        | 11 ++++-----
 .../reuse-lcssa-phi-scev-expansion.ll         | 20 +++++++---------
 .../invalidate-laa-after-versioning.ll        | 15 +++++-------
 4 files changed, 37 insertions(+), 32 deletions(-)

diff --git a/llvm/lib/Transforms/Utils/ScalarEvolutionExpander.cpp b/llvm/lib/Transforms/Utils/ScalarEvolutionExpander.cpp
index ed08c0bfa2e7d..97de12ae4c053 100644
--- a/llvm/lib/Transforms/Utils/ScalarEvolutionExpander.cpp
+++ b/llvm/lib/Transforms/Utils/ScalarEvolutionExpander.cpp
@@ -1224,6 +1224,7 @@ Value *SCEVExpander::expandAddRecExprLiterally(const SCEVAddRecExpr *S) {
 }
 
 Value *SCEVExpander::tryToReuseLCSSAPhi(const SCEVAddRecExpr *S) {
+  Type *STy = S->getType();
   const Loop *L = S->getLoop();
   BasicBlock *EB = L->getExitBlock();
   if (!EB || !EB->getSinglePredecessor() ||
@@ -1231,11 +1232,25 @@ Value *SCEVExpander::tryToReuseLCSSAPhi(const SCEVAddRecExpr *S) {
     return nullptr;
 
   for (auto &PN : EB->phis()) {
-    if (!SE.isSCEVable(PN.getType()) || PN.getType() != S->getType())
+    if (!SE.isSCEVable(PN.getType()))
       continue;
-    auto *ExitV = SE.getSCEV(&PN);
-    if (S == ExitV)
-      return &PN;
+    auto *ExitSCEV = SE.getSCEV(&PN);
+    Type *PhiTy = PN.getType();
+    if (STy->isIntegerTy() && PhiTy->isPointerTy())
+      ExitSCEV = SE.getPtrToIntExpr(ExitSCEV, STy);
+    else if (S->getType() != PN.getType())
+      continue;
+    const SCEV *Diff = SE.getMinusSCEV(S, ExitSCEV);
+    if (isa<SCEVCouldNotCompute>(Diff) ||
+        SCEVExprContains(Diff,
+                         [](const SCEV *S) { return isa<SCEVAddRecExpr>(S); }))
+      continue;
+
+    Value *DiffV = expand(Diff);
+    Value *BaseV = &PN;
+    if (DiffV->getType()->isIntegerTy() && PhiTy->isPointerTy())
+      BaseV = Builder.CreatePtrToInt(BaseV, DiffV->getType());
+    return Builder.CreateAdd(BaseV, DiffV);
   }
 
   return nullptr;
diff --git a/llvm/test/Transforms/LoopLoadElim/invalidate-laa-after-versioning.ll b/llvm/test/Transforms/LoopLoadElim/invalidate-laa-after-versioning.ll
index 10e10653a431d..3ad262bb20910 100644
--- a/llvm/test/Transforms/LoopLoadElim/invalidate-laa-after-versioning.ll
+++ b/llvm/test/Transforms/LoopLoadElim/invalidate-laa-after-versioning.ll
@@ -59,19 +59,16 @@ define void @test(ptr %arg, i64 %arg1) {
 ; CHECK-NEXT:    [[GEP_5:%.*]] = getelementptr inbounds double, ptr [[LCSSA_PTR_IV_1]], i64 1
 ; CHECK-NEXT:    br label [[INNER_2:%.*]]
 ; CHECK:       inner.2:
-; CHECK-NEXT:    [[INDVAR:%.*]] = phi i64 [ [[INDVAR_NEXT:%.*]], [[INNER_2]] ], [ 0, [[INNER_1_EXIT]] ]
 ; CHECK-NEXT:    [[PTR_IV_2:%.*]] = phi ptr [ [[GEP_5]], [[INNER_1_EXIT]] ], [ [[PTR_IV_2_NEXT:%.*]], [[INNER_2]] ]
 ; CHECK-NEXT:    [[PTR_IV_2_NEXT]] = getelementptr inbounds double, ptr [[PTR_IV_2]], i64 1
-; CHECK-NEXT:    [[INDVAR_NEXT]] = add i64 [[INDVAR]], 1
 ; CHECK-NEXT:    br i1 false, label [[INNER_3_LVER_CHECK:%.*]], label [[INNER_2]]
 ; CHECK:       inner.3.lver.check:
-; CHECK-NEXT:    [[INDVAR_LCSSA:%.*]] = phi i64 [ [[INDVAR]], [[INNER_2]] ]
 ; CHECK-NEXT:    [[LCSSA_PTR_IV_2:%.*]] = phi ptr [ [[PTR_IV_2]], [[INNER_2]] ]
 ; CHECK-NEXT:    [[GEP_6:%.*]] = getelementptr inbounds double, ptr [[PTR_PHI]], i64 1
 ; CHECK-NEXT:    [[GEP_7:%.*]] = getelementptr inbounds double, ptr [[LCSSA_PTR_IV_2]], i64 1
-; CHECK-NEXT:    [[TMP0:%.*]] = shl i64 [[INDVAR_LCSSA]], 3
-; CHECK-NEXT:    [[TMP1:%.*]] = add i64 [[TMP0]], 24
-; CHECK-NEXT:    [[SCEVGEP3:%.*]] = getelementptr i8, ptr [[LCSSA_PTR_IV_1]], i64 [[TMP1]]
+; CHECK-NEXT:    [[TMP0:%.*]] = ptrtoint ptr [[LCSSA_PTR_IV_2]] to i64
+; CHECK-NEXT:    [[TMP1:%.*]] = add i64 [[TMP0]], 16
+; CHECK-NEXT:    [[SCEVGEP3:%.*]] = inttoptr i64 [[TMP1]] to ptr
 ; CHECK-NEXT:    [[BOUND0:%.*]] = icmp ult ptr [[GEP_7]], [[GEP_1]]
 ; CHECK-NEXT:    [[BOUND1:%.*]] = icmp ult ptr [[PTR_PHI]], [[SCEVGEP3]]
 ; CHECK-NEXT:    [[FOUND_CONFLICT:%.*]] = and i1 [[BOUND0]], [[BOUND1]]
@@ -104,7 +101,7 @@ define void @test(ptr %arg, i64 %arg1) {
 ; CHECK-NEXT:    br i1 [[C_2]], label [[OUTER_LATCH_LOOPEXIT4:%.*]], label [[INNER_3]]
 ; CHECK:       outer.latch.loopexit:
 ; CHECK-NEXT:    br label [[OUTER_LATCH]]
-; CHECK:       outer.latch.loopexit4:
+; CHECK:       outer.latch.loopexit3:
 ; CHECK-NEXT:    br label [[OUTER_LATCH]]
 ; CHECK:       outer.latch:
 ; CHECK-NEXT:    br label [[INNER_1_LVER_CHECK]]
diff --git a/llvm/test/Transforms/LoopVectorize/reuse-lcssa-phi-scev-expansion.ll b/llvm/test/Transforms/LoopVectorize/reuse-lcssa-phi-scev-expansion.ll
index ce4270dc4b7fa..cd2e5dd8055f2 100644
--- a/llvm/test/Transforms/LoopVectorize/reuse-lcssa-phi-scev-expansion.ll
+++ b/llvm/test/Transforms/LoopVectorize/reuse-lcssa-phi-scev-expansion.ll
@@ -104,27 +104,23 @@ define void @runtime_checks_ptr_inductions(ptr %dst.1, ptr %dst.2, i1 %c) {
 ; CHECK-LABEL: define void @runtime_checks_ptr_inductions(
 ; CHECK-SAME: ptr [[DST_1:%.*]], ptr [[DST_2:%.*]], i1 [[C:%.*]]) {
 ; CHECK-NEXT:  [[ENTRY:.*]]:
-; CHECK-NEXT:    [[DST_11:%.*]] = ptrtoint ptr [[DST_1]] to i64
 ; CHECK-NEXT:    br label %[[LOOP_1:.*]]
 ; CHECK:       [[LOOP_1]]:
-; CHECK-NEXT:    [[INDVAR:%.*]] = phi i64 [ [[INDVAR_NEXT:%.*]], %[[LOOP_1]] ], [ 0, %[[ENTRY]] ]
 ; CHECK-NEXT:    [[PTR_IV_1:%.*]] = phi ptr [ [[DST_1]], %[[ENTRY]] ], [ [[PTR_IV_1_NEXT:%.*]], %[[LOOP_1]] ]
 ; CHECK-NEXT:    [[CALL:%.*]] = call i32 @val()
 ; CHECK-NEXT:    [[SEL_DST:%.*]] = select i1 [[C]], ptr [[DST_1]], ptr [[DST_2]]
 ; CHECK-NEXT:    [[PTR_IV_1_NEXT]] = getelementptr i8, ptr [[PTR_IV_1]], i64 1
 ; CHECK-NEXT:    [[EC_1:%.*]] = icmp eq i32 [[CALL]], 0
-; CHECK-NEXT:    [[INDVAR_NEXT]] = add i64 [[INDVAR]], 1
 ; CHECK-NEXT:    br i1 [[EC_1]], label %[[LOOP_2_HEADER_PREHEADER:.*]], label %[[LOOP_1]]
 ; CHECK:       [[LOOP_2_HEADER_PREHEADER]]:
-; CHECK-NEXT:    [[SEL_DST_LCSSA2:%.*]] = phi ptr [ [[SEL_DST]], %[[LOOP_1]] ]
-; CHECK-NEXT:    [[INDVAR_LCSSA:%.*]] = phi i64 [ [[INDVAR]], %[[LOOP_1]] ]
+; CHECK-NEXT:    [[SEL_DST_LCSSA1:%.*]] = phi ptr [ [[SEL_DST]], %[[LOOP_1]] ]
 ; CHECK-NEXT:    [[PTR_IV_1_LCSSA:%.*]] = phi ptr [ [[PTR_IV_1]], %[[LOOP_1]] ]
 ; CHECK-NEXT:    [[SEL_DST_LCSSA:%.*]] = phi ptr [ [[SEL_DST]], %[[LOOP_1]] ]
-; CHECK-NEXT:    [[SEL_DST_LCSSA23:%.*]] = ptrtoint ptr [[SEL_DST_LCSSA2]] to i64
+; CHECK-NEXT:    [[SEL_DST_LCSSA12:%.*]] = ptrtoint ptr [[SEL_DST_LCSSA1]] to i64
 ; CHECK-NEXT:    br i1 false, label %[[SCALAR_PH:.*]], label %[[VECTOR_MEMCHECK:.*]]
 ; CHECK:       [[VECTOR_MEMCHECK]]:
-; CHECK-NEXT:    [[TMP0:%.*]] = add i64 [[INDVAR_LCSSA]], [[DST_11]]
-; CHECK-NEXT:    [[TMP1:%.*]] = sub i64 [[TMP0]], [[SEL_DST_LCSSA23]]
+; CHECK-NEXT:    [[TMP0:%.*]] = ptrtoint ptr [[PTR_IV_1_LCSSA]] to i64
+; CHECK-NEXT:    [[TMP1:%.*]] = sub i64 [[TMP0]], [[SEL_DST_LCSSA12]]
 ; CHECK-NEXT:    [[DIFF_CHECK:%.*]] = icmp ult i64 [[TMP1]], 2
 ; CHECK-NEXT:    br i1 [[DIFF_CHECK]], label %[[SCALAR_PH]], label %[[VECTOR_PH:.*]]
 ; CHECK:       [[VECTOR_PH]]:
@@ -146,13 +142,13 @@ define void @runtime_checks_ptr_inductions(ptr %dst.1, ptr %dst.2, i1 %c) {
 ; CHECK-NEXT:    br label %[[SCALAR_PH]]
 ; CHECK:       [[SCALAR_PH]]:
 ; CHECK-NEXT:    [[BC_RESUME_VAL:%.*]] = phi i32 [ 1023, %[[MIDDLE_BLOCK]] ], [ 1, %[[LOOP_2_HEADER_PREHEADER]] ], [ 1, %[[VECTOR_MEMCHECK]] ]
-; CHECK-NEXT:    [[BC_RESUME_VAL5:%.*]] = phi ptr [ [[TMP2]], %[[MIDDLE_BLOCK]] ], [ [[PTR_IV_1_LCSSA]], %[[LOOP_2_HEADER_PREHEADER]] ], [ [[PTR_IV_1_LCSSA]], %[[VECTOR_MEMCHECK]] ]
-; CHECK-NEXT:    [[BC_RESUME_VAL6:%.*]] = phi ptr [ [[TMP3]], %[[MIDDLE_BLOCK]] ], [ [[SEL_DST_LCSSA]], %[[LOOP_2_HEADER_PREHEADER]] ], [ [[SEL_DST_LCSSA]], %[[VECTOR_MEMCHECK]] ]
+; CHECK-NEXT:    [[BC_RESUME_VAL4:%.*]] = phi ptr [ [[TMP2]], %[[MIDDLE_BLOCK]] ], [ [[PTR_IV_1_LCSSA]], %[[LOOP_2_HEADER_PREHEADER]] ], [ [[PTR_IV_1_LCSSA]], %[[VECTOR_MEMCHECK]] ]
+; CHECK-NEXT:    [[BC_RESUME_VAL5:%.*]] = phi ptr [ [[TMP3]], %[[MIDDLE_BLOCK]] ], [ [[SEL_DST_LCSSA]], %[[LOOP_2_HEADER_PREHEADER]] ], [ [[SEL_DST_LCSSA]], %[[VECTOR_MEMCHECK]] ]
 ; CHECK-NEXT:    br label %[[LOOP_2_HEADER:.*]]
 ; CHECK:       [[LOOP_2_HEADER]]:
 ; CHECK-NEXT:    [[IV:%.*]] = phi i32 [ [[DEC7:%.*]], %[[LOOP_2_LATCH:.*]] ], [ [[BC_RESUME_VAL]], %[[SCALAR_PH]] ]
-; CHECK-NEXT:    [[PTR_IV_2:%.*]] = phi ptr [ [[PTR_IV_2_NEXT:%.*]], %[[LOOP_2_LATCH]] ], [ [[BC_RESUME_VAL5]], %[[SCALAR_PH]] ]
-; CHECK-NEXT:    [[PTR_IV_3:%.*]] = phi ptr [ [[PTR_IV_3_NEXT:%.*]], %[[LOOP_2_LATCH]] ], [ [[BC_RESUME_VAL6]], %[[SCALAR_PH]] ]
+; CHECK-NEXT:    [[PTR_IV_2:%.*]] = phi ptr [ [[PTR_IV_2_NEXT:%.*]], %[[LOOP_2_LATCH]] ], [ [[BC_RESUME_VAL4]], %[[SCALAR_PH]] ]
+; CHECK-NEXT:    [[PTR_IV_3:%.*]] = phi ptr [ [[PTR_IV_3_NEXT:%.*]], %[[LOOP_2_LATCH]] ], [ [[BC_RESUME_VAL5]], %[[SCALAR_PH]] ]
 ; CHECK-NEXT:    [[EC_2:%.*]] = icmp eq i32 [[IV]], 1024
 ; CHECK-NEXT:    br i1 [[EC_2]], label %[[EXIT:.*]], label %[[LOOP_2_LATCH]]
 ; CHECK:       [[LOOP_2_LATCH]]:
diff --git a/llvm/test/Transforms/LoopVersioning/invalidate-laa-after-versioning.ll b/llvm/test/Transforms/LoopVersioning/invalidate-laa-after-versioning.ll
index 8075314a65b49..858864276c0a0 100644
--- a/llvm/test/Transforms/LoopVersioning/invalidate-laa-after-versioning.ll
+++ b/llvm/test/Transforms/LoopVersioning/invalidate-laa-after-versioning.ll
@@ -56,19 +56,16 @@ define void @test(ptr %arg, i64 %arg1) {
 ; CHECK-NEXT:    [[GEP_5:%.*]] = getelementptr inbounds double, ptr [[LCSSA_PTR_IV_1]], i64 1
 ; CHECK-NEXT:    br label [[INNER_2:%.*]]
 ; CHECK:       inner.2:
-; CHECK-NEXT:    [[INDVAR:%.*]] = phi i64 [ [[INDVAR_NEXT:%.*]], [[INNER_2]] ], [ 0, [[INNER_1_EXIT]] ]
 ; CHECK-NEXT:    [[PTR_IV_2:%.*]] = phi ptr [ [[GEP_5]], [[INNER_1_EXIT]] ], [ [[PTR_IV_2_NEXT:%.*]], [[INNER_2]] ]
 ; CHECK-NEXT:    [[PTR_IV_2_NEXT]] = getelementptr inbounds double, ptr [[PTR_IV_2]], i64 1
-; CHECK-NEXT:    [[INDVAR_NEXT]] = add i64 [[INDVAR]], 1
 ; CHECK-NEXT:    br i1 false, label [[INNER_3_LVER_CHECK:%.*]], label [[INNER_2]]
 ; CHECK:       inner.3.lver.check:
-; CHECK-NEXT:    [[INDVAR_LCSSA:%.*]] = phi i64 [ [[INDVAR]], [[INNER_2]] ]
 ; CHECK-NEXT:    [[LCSSA_PTR_IV_2:%.*]] = phi ptr [ [[PTR_IV_2]], [[INNER_2]] ]
 ; CHECK-NEXT:    [[GEP_6:%.*]] = getelementptr inbounds double, ptr [[PTR_PHI]], i64 1
 ; CHECK-NEXT:    [[GEP_7:%.*]] = getelementptr inbounds double, ptr [[LCSSA_PTR_IV_2]], i64 1
-; CHECK-NEXT:    [[TMP0:%.*]] = shl i64 [[INDVAR_LCSSA]], 3
-; CHECK-NEXT:    [[TMP1:%.*]] = add i64 [[TMP0]], 24
-; CHECK-NEXT:    [[SCEVGEP:%.*]] = getelementptr i8, ptr [[LCSSA_PTR_IV_1]], i64 [[TMP1]]
+; CHECK-NEXT:    [[TMP0:%.*]] = ptrtoint ptr [[LCSSA_PTR_IV_2]] to i64
+; CHECK-NEXT:    [[TMP1:%.*]] = add i64 [[TMP0]], 16
+; CHECK-NEXT:    [[SCEVGEP:%.*]] = inttoptr i64 [[TMP1]] to ptr
 ; CHECK-NEXT:    [[BOUND0:%.*]] = icmp ult ptr [[GEP_7]], [[GEP_1]]
 ; CHECK-NEXT:    [[BOUND1:%.*]] = icmp ult ptr [[PTR_PHI]], [[SCEVGEP]]
 ; CHECK-NEXT:    [[FOUND_CONFLICT:%.*]] = and i1 [[BOUND0]], [[BOUND1]]
@@ -90,10 +87,10 @@ define void @test(ptr %arg, i64 %arg1) {
 ; CHECK:       inner.3:
 ; CHECK-NEXT:    [[IV_2:%.*]] = phi i64 [ 0, [[INNER_3_PH]] ], [ [[IV_2_NEXT:%.*]], [[INNER_3]] ]
 ; CHECK-NEXT:    [[GEP_8:%.*]] = getelementptr inbounds double, ptr [[GEP_6]], i64 [[IV_2]]
-; CHECK-NEXT:    store double 0.000000e+00, ptr [[GEP_7]], align 8, !alias.scope !0, !noalias !3
-; CHECK-NEXT:    store double 0.000000e+00, ptr [[GEP_8]], align 8, !alias.scope !3
+; CHECK-NEXT:    store double 0.000000e+00, ptr [[GEP_7]], align 8, !alias.scope [[META0:![0-9]+]], !noalias [[META3:![0-9]+]]
+; CHECK-NEXT:    store double 0.000000e+00, ptr [[GEP_8]], align 8, !alias.scope [[META3]]
 ; CHECK-NEXT:    [[GEP_9:%.*]] = getelementptr double, ptr [[PTR_PHI]], i64 [[IV_2]]
-; CHECK-NEXT:    [[TMP18:%.*]] = load double, ptr [[GEP_9]], align 8, !alias.scope !3
+; CHECK-NEXT:    [[TMP18:%.*]] = load double, ptr [[GEP_9]], align 8, !alias.scope [[META3]]
 ; CHECK-NEXT:    [[IV_2_NEXT]] = add nuw nsw i64 [[IV_2]], 1
 ; CHECK-NEXT:    [[C_2:%.*]] = icmp eq i64 [[IV_2]], 1
 ; CHECK-NEXT:    br i1 [[C_2]], label [[OUTER_LATCH_LOOPEXIT3:%.*]], label [[INNER_3]]

>From 4b530500c55687a081cdbac54f8e2900fd06c7c2 Mon Sep 17 00:00:00 2001
From: Florian Hahn <flo at fhahn.com>
Date: Tue, 22 Jul 2025 12:04:27 +0100
Subject: [PATCH 2/2] !fixup add comment

---
 llvm/lib/Transforms/Utils/ScalarEvolutionExpander.cpp | 4 ++++
 1 file changed, 4 insertions(+)

diff --git a/llvm/lib/Transforms/Utils/ScalarEvolutionExpander.cpp b/llvm/lib/Transforms/Utils/ScalarEvolutionExpander.cpp
index 97de12ae4c053..0038a8c8accf0 100644
--- a/llvm/lib/Transforms/Utils/ScalarEvolutionExpander.cpp
+++ b/llvm/lib/Transforms/Utils/ScalarEvolutionExpander.cpp
@@ -1240,6 +1240,10 @@ Value *SCEVExpander::tryToReuseLCSSAPhi(const SCEVAddRecExpr *S) {
       ExitSCEV = SE.getPtrToIntExpr(ExitSCEV, STy);
     else if (S->getType() != PN.getType())
       continue;
+
+    // Check if we can re-use the existing PN, by adjusting it with an expanded
+    // offset, if the offset is simpler (for now just checks if it is
+    // AddRec-free).
     const SCEV *Diff = SE.getMinusSCEV(S, ExitSCEV);
     if (isa<SCEVCouldNotCompute>(Diff) ||
         SCEVExprContains(Diff,



More information about the llvm-commits mailing list